Pagsusuri sa Kabihasnang Minoan at Klasikal na Greece

[Musika] sa video na ito ay ating susuriin ang mga mahahalagang pangyayari na may

kinalaman sa kabihas ng Minoan my sinan at kabihas ng klasikal ng Greece upang Mas lalong yumabong ang inyong kaalaman

tungkol dito bata sa mga dalubhasa na nag-aaral sa mga nakaraang sibilisasyon ang yugto

ng pag-unlad ng lipun ng Egan ay nag-umpisa sa creet mga 3100 bce o before common era ang pangalang Minoan

ay hinango sa pangalan ng maalamat na hari na si minos na nagtatag ng kabihasnan ang mga Minoan ay tanyag

bilang magagaling gumamit ng metal at iba pang teknolohiya ang kanilang tahanan ay gawa

sa laryo o breaks at may pamamaraan sila ng pagsusulat mahusay rin silang manlalayag

Nang lumaon sumikat ang noses bilang isang malakas na siyudad at napagtagumpayang hawakan ang buong pook

ng Creek dito makikita ang Palasyo ng hari na Ipinatayo sa may dalawang ektarya ng lupa na napapalibutan ng mga

bahay na bato ang tirahan ng hari ay napinsala ng magkakasunod na delubio at iba pang likas na sakuna ipinagpalagay

mula 1600 bce hanggang 1100 bce na kamit ng crit ang kasaganaan yumabong ng lubus ang

pinagkukunang yaman ng crit resulta ng pagpapalitan ng produkto ng mga Minoan sa silangan at sa may dakong

Egan tumaas lalo ang bilang ng mga bayan at lungsod kung saan ang noses ang nagsisilbing pinakamalawak at sentro ng

kalakalan ang lipo ng Minoan ay hinati sa apat na antas ang mga maharlika mangangalakal

magbubukid at mga Alipin sila ay puno ng katiwasayan kung kaya't na humaling sila sa mga

magagarang bagay at kasangkapan maging sa aspeto ng palakasan ay hindi nagpaiwan ang mga

Minoan sila ang unang nakapagtayo ng arena sa buong daigdig kung saan isinagawa ang mga paligsahan sa iba't

ibang larangan tumagal ang kabihas ng Minoan hanggang 1400 bce nagwakas ang kanilang kabihasnan ng sunod-sunod na

makaranas ang noses at mga karatig pamayanan nito ng paglusob na sumira sa kanilang kabuhayan at lipunan dahil dito

nagsimulang humina ang kanilang pamumuhay hanggang sa ito ay maglaho sa kasaysayan bago pa man mapasailalim sa

kapangyarihan ng mga myc nian ang crit Nagsimula na ang mayaman ng kabihas na niito ito sa timog Grace ang my cinia ay

matatagpuan sa dagat Egan at lundayan ng isa pang mayamang kabihasnan matatagpuan sa siyudad ang

mga mahuhusay na Lansangan at mga tulay na nagdurugtong sa bawat lugar napapalibutan ng mataas at matibay na

pader upang magsilbing proteksyon sa posibleng pag-atake noong 1400 bce napas sa kamay

ng mga myc sinan ang pulo ng cret dahil na rin sa husay nilang maglayag ipinapalagay na sila ang

pinagmulan ng kabihas ng gray maraming bahagi ng kabihas ng Minoan ang makikita sa mga may sinan gray nariyan ang ilan

sa mga wikang Minoan sining at ilang mga alamat at kwento karamihan sa mga wikang Minoan ay makikita sa wika ng mga may

sinan grep Nakakalungkot isipin na walang matagpuang direktang aklat na naglalaman ng mga kwento ng mga pinuno

at at magigiting na may sinan Tanging sa mga aklat na isinaling wika ang mababasa dahil dito ang mga kwento tungkol sa mga

diyos-diyosan ang naging batayan ng alamat ng mga great ang mga makakapal na pader ng mycena na inaasahang magbibigay

ng proteksyon sa kanila ay hindi nangyari ng lusubin sila ng mga dorian mula sa hilagang Greece noong 1100 bce

sa pagbagsak ng my niia marami sa mga mamamayan nito ang mikas patungo sa ibang pulo sa dulong bahagi ng dagat

Egan isa na dito ang mga pulo ng iona na yumabong dahil sa pakikipagkalakalan Ang Mga kaganapang

ito ay tinawag na Dark age o madilim na kapanahunan na tumagal ng halos t00 taon naging pangkaraniwan ang digmaan ng

iba't ibang pamunuan ng bawat pamayanan natigil ang pagpapalitan ng mga produkto pagsasaka at iba pang uring

pangkabuhayan an maging ang pag-unlad ng sining at pagsulat ay unti-unting nahinto sa paglipas ng madilim na

kabanata sa kasaysayan ng kabihas ng may sinan dahandahang sumibol ang isang panibagong kabihasnan na matatagpuan sa

lungsod estado ng ionia ang mga karunungang dala ng mga ion yan ay madaling kumalat hanggang sa

kabuuan ng Greece at may malaking impluwensya sa kamalayan ng mga tao ilang bayan sa baybayin ng Greece ang

nagpahayag ng kanilang sariling pagkakakilanlan na may mahalagang papel sa pagkilala ng natatanging kabihasna ng

Greek na tinatawag na hines hango sa salitang hellos na ang ibig sabihin ay Grace ito ay bantog sa

kasaysayan bilang kabihas ng Hellenic na tumagal mula 8 bce hanggang sa 400 bce at tinaguriang isa sa mga

pinakamaningning na kabihasnan sa mundo bunsod ng mga labanan bago pa ang

pagsibol ng Hellenic nagpagawa ng mga tanggulan ang mga Greek na inilagay sa tabi ng mga burol at sa mga ibabaw ng

bundok upang maipagtanggol ang kanilang sarili sa paglusob ng samut saring pangkat dito nag-umpisa ang mga lungsod

estado o polis kung saan galing ang salitang may kaugnayan sa komunidad tulad ng pulisya pulitika at pulitiko

may iba't ibang lawak ang Paul ang pinak nararapat na dami na dapat bumuo ng Paul leads ay 5,000 na

kalalakihan sapagkat sila Lamang ang nailalagay may mga bayang makikita sa matatayog na lokasyon na tinatawag na

acropolis o mataas na lungsod sa oras ng labanan ito ang nagsilbing sandalan ng mga Greek bilang kanilang kalasag sa

acropolis makikita ang mga nagtataasang tirahan ng hari at templo na pinamamahayan ng mga Oracle o propeta

kung kaya't ito ang naging lunduyan ng pulitika at pananampalataya ng mga grep ang mababang parte naman ay tinawag na

Agora o pamilihan ng bayan napapalibutan ng mga pamilihan at iba pang mga gusali na naging dahilan sa malayang pagbebenta

at pakipagpulong estado na dama ng mga Greek na sila ay bahagi ng

pamayanan ito ang katwiran kung bakit ibinigay naman nila ang kanilang katapatang loob at

paglilingkod mayroon ding mga dayuhan na naninirahan sa lungsod estado ngunit tanging ang mga mamamayan ng polas

lamang ang pinagkakalooban ng kapangyarihan na pumili ng mga pinuno magkaroon ng ari-arian mabigyan ng

katungkulan sa pamahalaan at maipagtanggol ang sarili sa mga hukuman bilang kapalit sila ay dapat na aktibo

sa pamayanan handang sumaklolo at magbigay Kalinga sa mga pulis sa oras ng digmaan dahil dito Nagbunga ito ng

paglago ng mga lungsod estado at Napalakas pa ito sa pag-unlad ng pagpapalitan ng mga produkto kalakip

dito ang pagtaas ng bilang ng mga tao na naging dahilan naman kung bakit lumipat sa ibang lupain Ang mga grp ang iba ay

nagpunta sa baybaying Dagat ng Mediterranean at iton kahit na napadpad sila At namuhay

sa malalayong puok patuloy pa rin ang kanilang pakikipag-ugnayan sa pinanggalingang lungsod estado o

metropolis bunga ng pakikipagpalitan ng mga produkto sa iba't ibang sulok ng mundo natuklasan ng mga Greek ang mga

bagong kaisipan at pamamaraan ang alpabetong kanilang ginagamit at paggawa ng mga malalaki at matutuling sasakyang

pandagat ay hinango mula sa mga phoenician samantala natutunan nila sa mga Sumerian ang tamang pamamaraan sa

pagsukat at nakuha din nila sa mga liyan ang paggamit ng barya sa komersyo at Kalakalan ang poles o lungsod estado ng

Sparta ay itinayo ng mga dorian sa pilipines na matatagpuan sa timog na bahagi ng Peninsula ng Greece sa buong

Greece ang Sparta lamang ang hindi nakadepende sa komersyo napalaki nila ang kanilang nasasakupan sa pananakop ng

mga karatig puok na lupain at nagdala ng bihag upang gawing Alipin na mas kilala sa tawag na hit na siyang

tagapagsakay na lupain ilang beses na nabigong maghimagsik ang mga helth laban sa mga

Spartan dahil sa mga pangyayaring ito napagpasyahan ng mga Spartan na palakasin ang kanilang hukbo at magtatag

ng isang pamayanang mandirigma na siyang lulupig sa sandaling Sumiklab ang panibagong

paghihimagsik ang pinakamahalagang naisi ng lungsod estado ng Sparta ay magtamo ng mga kalalakihan at kababaihang hindi

nasisindak at may malalakas na pangangatawan ang bawat bagong panganak na bata ay sinusuri ng maigi kapag hindi

malusog at may diperensya ang isang bata ay iniiwan nila ito malapit sa kabundukan hanggang sa mamatay habang

ang mga malulusog na bata ay hinahayaan ang lumaki at maglibang sa kani-kanilang tahanan hanggang sila ay tumuntong sa

edad na pito Sa pagsapit nila sa gulang na ito dinadala na sila sa mga kampo militar upang masimulan ang mahigpit na

pagsasanay matikas at malakas na pangangatawan kagalingan sa pakikipagdigma at pagkakaroon ng tibay

ng loob ang ilan sa pinakamahalagang layunin ng pagsasanay ng isang Spartan kinakaya nila ang mga karamdaman

at mahigpit na kalaga ng walang daing pinahihintulutan lamang sila na makasama ang kanilang pamilya kapag bakasyon sa

edad na 20 ang mga kabataang lalaki ay ganap ng kawal ng lipunan at isinasama na sila sa digmaan sa gulang na tatlumpu

sila ay hinahangad na magkaroon ng kab iyak subalit nararapat pa ring kumain at manahanan sa kampo kung saan ang mga

gastusin ay paghahatian sa gulang na an na po doon pa lamang sila maaaring huminto sa paglilingkod bilang kawal sa

pamayan ng Spartan ang lahat ay nagtutulungan upang mahadlangan ang mga paghihimagsik ng mga helth kung kaya't

maging ang mga kababaihan ay hinuhubog na maging malakas na mandirigma hindi gaya ng kababaihang

athenian ang mga kababaihang Spartan ay may labis na natatamong karapatan sila ang nangangasiwa ng lupang pag-aari ng

kanilang asawa habang ang mga ito ay nasa himpilan hinahayaan ang makisalamuha sa

iba habang masayang naglilibang at nangunguna sa mga paligsahan gaya ng pagbubuno o wrestling boxing at karera

maituturing na ang mga Spartan ang pinak dalal hasa sa larangan ng hukbong militar sa buong mundo kung dati

sabay-sabay sumusugod sa labanan ang mga Spartan ay nakaisip ng mga tactic ang nagbigay sa kanila ng tagumpay sa

pakikipaglaban sa halip na Umatake ng sunod-sunod sa mga kaaw sila ay nananatiling buo sa kinatatayuan

pasulong o paatras sa digmaan hawak ang kalasag sa kaliwang kamay at espada naman sa kanan ang mga kawal na ito ay

tinatawag na phalanx na kinabibilangan ng La na hanay ng mga mandirigma sila ang pangunahing

tagapagtanggol ng kanilang pulis kapag nasawi ang mga hukbo sa unang hanay dagli itong

papalitan Bong ang lungsod estado ng Athens na matatagpuan sa gitnang bahagi ng Peninsula ng Greece noong 600

bce hindi akma ang lupain ng Athens sa agrikultura kung kaya't ang mga mamamayan nito ay nagmimina ng mga

mineral gumagawa ng mga palayok o ceramics pangangalakal gamit ang mga sasakyang pandagat at pangingisda

pinalawak ng Athens ang nasasakupan nito sa pamamagitan ng pagsasanib ng ibang lungsod estado sa ilalim ng kanyang

mamahala pinamumunuan ng isang tyrant ang Athens sa simula Sinasabing ang tyrant ay nangangahulugan na isang

pinuno na nagsusulong ng mga karapatan ng bawat mamamayan ngunit sa paglipas ng panahon

ang ilan sa mga pinuno nito ay umabuso at nagmalabis sa kanilang kapangyarihan upang mabago ang pananaw ng mga tao sa

kahulugan ng salitang tyrant bilang isang mapaniil at walang habag na pinuno ng lipunan sa umpisa ang ang Athens ay

pinangangasiwaan ng isang hari na pinili ng asembleya ng lipunan ang asemble ang ito ay kinabibilangan ng mga maharlika

at mayayamang mamamayan na may matataas na katungkulan sa pamahalaan tinatawag silang archon at

mayroon silang malaking impluwensya sa pangangasiwa ng lungsod estado hindi naglaon umabuso ang mga ito at

kinakatigan lamang nila ang mga patakaran na pumapabor sa interes ng mga mayayaman habang napapabayaan ang mga

ordinaryong mamamayan sa lipunan hindi nagtagal naghangad ng pagbabago ang mamamayang athenian upang

malunasan ang lumalalang kalagayan sa lipunan inutusan ng mga Aristocrat si Draco isang mambabatas na magpanukala ng

batas na naglalayong baguhin ang sistema ng pamamahala hindi nagtagumpay ang

nasabing paraan dahil itinuturing na isang mapaniil na batas ang kanyang nagawa maaaaring nagtagumpay siya na

malimitahan ang kapangyarihan ng ilan sa mga namumuno subalit hindi niya nagawang malunasan ang problema sa pagkakabaon sa

utang ng karamihan sa mga ordinaryong mamamayan at maliliit na mangangalakal bagkus ang nasabing patakaran ay hindi

nabago ang pagkiling sa mga aristocrata na naghahangad ng kapangyarihan naganap ang tunay na

pagbabago sa lipunan ng mahalal si Sola noong 54 na bce

nagmula siya sa pangkat ng mga mangangalakal at yumaman dahil dito Kilala siya sa pagiging matalino at

patas inalis niya ang pagkakautang ng mga mahihirap at ginawang labag sa batas ang pagiging Alipin ng dahil sa

pagkakautang pinagkalooban din niya ng karapatan ang mga ordinaryong mamamayan na lalaki na

maging bahagi ng panghukuman lupong tagahatol ang mga pagbabagong ipinatupad ni solan ay nakapaghatid ng kaginhawaan

sa sa mga mahihirap at ordinaryong mangangalakal sa Athens dahil dito Mas lalong napaunlad ang pakikipagkalakalan

ng Athens sa loob at labas ng lungsod estado sa paglago ng kalakalan napabuti ang kalagayan ng mga tao sa usaping

kapakinabangan at kabuhayan pagsapit ng 5 at 46 na bce isa na namang mabuting mambabatas ang

nagbigay ng kaginhawaan sa pamayan ng Athens sa katauhan ni pisistratus kilala siya sa pagiging aktibo sa

usaping pulitika at pamamahala kahit siya ay nagmula sa Angkan ng mga aristocrata Binigyan niya ng katiyakan

Ang pamumuhay ng mga ordinaryong mamamayan higit na kakaiba ang mga pagbabagong kanyang ipinatupad gaya ng

pagbibigay ng malawak na bukirin sa mga taong walang sakahan pagpapautang sa mga mamumuhunan at maliliit na mga

mangangalakal pagbibigay ng pagkakataon sa mga taong nagnanais magsilbi sa pamahalaan at at pagpapahusay ng sistema

ng irigasyon na nakatulong ng malaki sa paglago ng agrikultura Naging matibay at matatag

ang pamayanan ng Athens pagdating ng 5 at 10 bce ng maluklok si kenis bilang pinuno sa ilalim ng kanyang pamamahala

hinati niya sa s distrito ang Athens upang mapadali itong mapangasiwaan ipinatupad din niya ang mga alituntunin

na nagsasaad na ang bawat distrito ay maglalaan ng 10 lalaki na magling sa lupong tagapayo upang mapadali ang

paglikha ng panibagong batas at masiguro na ang bawat distrito ay may pantay na kinatawan sa

pamahalaan bukod dito nagawang mapatatag ni kenis ang Athens sa pagnanais nito na mapanatili ang kaayusan sa pamayanan sa

kanyang pamamahala ipinatupad niya ang batas na naglalayong mapaalis ang sinumang itinuturing na banta sa

seguridad ng lungsod estado maliban sa kanila maaari ding mapaalis sa pamayanan Ang sinuman kung ibinoto ito ng mahigit

na an na libo na mamamayan ang tawag sa paraang ito ay ostracism o patakaran ng pagpapaalis sa isang tao sa kanyang

pamayanan subalit pinapanatili ang kalayaan nito ang pangyayaring ito ang nagbigay daan sa pagsibol ng demokrasya

sa Athens kung saan binigyang halaga ang papel ng bawat mamamayan na makilahok sa pangangasiwa ng kanilang pamahalaan ang

ginintuang panahon ng Athens pagsapit ng 4 at 61 bce napili ang strategos o Heneral na si pericles bilang pinuno ng

Athens makailang beses siyang nahalal bilang pinuno hanggang sa siya ay namatay noong 4 naa at 2 na bce sa

panahon ng kanyang panunungkulan labis-labis ang mga proyektong napakinabangan ng mga mamamayan ng

Athens pinunan ni pericles ang mga katungkulan sa pamahal Laan at marami ang nabigyan ng trabaho nabigyan din ng

sapat na kita ang mga tao na siyang nagpaganda sa kanilang pamumuhay ang kanilang partisipasyon bilang kawani o

manggagawa sa pamahalaan ay nagpatibay ng demokrasya sa Athens nabigyan din ng pantay na

pagkakataon ang bawat mamamayang athenian maharlikan o maralita na makapaglingkod sa pamahalaan Tinatayang

umaabot sa 13d na bahagdan ng mamamayan ay kabilang sa mga nanungkulan sa pamahalaan at palatandaan ng masiglang

demokrasya sa kabila ng mga pagbabagong ipinatupad ni pericles May mga pangkat ng tao sa lipunan ang hindi nasiyahan sa

kanyang mga nagawa ayon sa mga aristocrata ang ipinakita niyang mga pagbabago ay naging sanhi ng pagkalugi

ng pamahalaan at paghimok sa mga karaniwang mamamayan na maging tamad subalit ipinagtanggol niya ang kanyang

mga nagawa at matagumpay na Naisulat at ni thid isang historyador ayon kay pericles ang konstitusyon ay isang

demokrasya dahil sa ito ay nasa mga kamay ng nakararami at hindi nang iilan dito ipinahiwatig ni pericles ang

kahalagahan ng partisipasyon ng bawat mamamayan sa pagtaguyod ng demokrasya at pagsunod sa nakasulat sa

konstitusyon ang panunungkulan ng nakararami sa pamahalaan ay nagpapakita ng pagpapalawig ng demokrasya at

pagsunod sa institusyon na siyang pangunahing batas ng estado sadyang makabuluhan ang edukasyon para sa mga

athenian Dahil dito ay nagpatayo sila ng mga pribadong paaralan na kung saan ang mga lalaki ay tinuturuan ng pagbabasa

matematika musika at mga obra ni Homer na iliad at Odyssey bukod rito kabilang din sa kanilang pinag-aaralan ang sining

usaping pampulitika at mga asignaturang nakatuon sa palakasan pagt itong ng L gulang

Tuturuan ang mga lalaki sa mga gawaing panghukbo sa loob ng dalawang taon hanggang sa maaari ng maging bahagi ng

pamayanang athenian at maging aktibo sa pamahalaan ang pangunahing ikinabubuhay at pinagmumulan ng pagkain ng mga

athenian ay pagsasaka ipinagpapalit nila ang mga labis na ani sa iba't ibang kasangkapang

pantahanan kahit na maluho at mag-araw Karaniwan lamang kahit na ito ay pagmamay-ari ng aristocrata sa

kabilang banda Payak lamang ang naging paraan ng pamumuhay sa Athens Kung tutuusin subalit mula sa Payak na

kalagayan na ito ay nalinang ang mga pinakamagagaling na Alagad ng Sining manunulat at mga pilosopo na hinahangaan

sa buong mundo hanggang sa kasalukuyan